Melanin thực sự có hại như chúng ta vẫn thường nghĩ?

Melanin là gì?

Melanin là một loại sắc tố phức tạp, chịu trách nhiệm sản xuất sắc tố trên tóc, da và mắt của chúng ta. Mặc dù melanin thường được coi là một sắc tố đơn lẻ nhưng có hai loại thường góp phần tạo nên sắc tố:

Quá trình sản xuất melanin bắt đầu trong các tế bào lớn được gọi là tế bào hắc tố. Tế bào này có thể được tìm thấy trên khắp cơ thể. Tế bào hắc tố chịu trách nhiệm sản xuất các bào quan được gọi là melanosome. Các melanosome này là nơi tổng hợp cả eumelanin và pheomelanin. Sau đó được phân phối đến nhiều loại tế bào, chẳng hạn như tế bào sừng.

Mức độ melanin tự nhiên chủ yếu do di truyền quyết định. Và thường xác định màu tóc, da và mắt của một người. Tuy nhiên, có một số yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến việc sản xuất melanin, chẳng hạn như:

• - Tiếp xúc với tia UV
• - Sự kích ứng
• - Hormones
• - Tuổi tác
• - Rối loạn sắc tố da

Công dụng của melanin

Ngoài việc cung cấp sắc tố ở người và động vật, melanin cũng đóng một vai trò quan trọng bằng cách cung cấp sự bảo vệ cho da khỏi các tác hại của tia UV.

1. Bảo vệ chống lại tia UV

Melanin giúp bảo vệ các tế bào của lớp biểu bì, hoặc lớp ngoài của da, khỏi tia UV. Sự bảo vệ này dành cho tất cả các dạng tia UV (UVC, UVB và UVA) cũng như ánh sáng xanh. Nó thực hiện điều này bằng cách hấp thụ tia UV trước khi có thể làm hỏng DNA nhạy cảm của tế bào da.

2. Chống oxy hóa 

Melanin cũng hoạt động chống oxy hóa cho da. Bằng cách tìm kiếm các loại oxy phản ứng được tạo ra thông qua tác hại của tia UV. Nếu không có sự can thiệp của các hợp chất bảo vệ như chất chống oxy hóa, những oxy phản ứng này có thể gây ra tổn thương tế bào.

Có phải tất cả chúng ta đều có cùng một lượng melanin?

Mặc dù có nhiều biến thể về màu da, tóc và mắt của con người. Nhưng hầu hết tất cả con người đều có số lượng tế bào hắc tố gần như nhau. Tuy nhiên, những người có tông màu da sẫm có số lượng melanosome cao hơn, kích thước lớn hơn và nhiều sắc tố hơn những người có tông màu da sáng.

Điều gì xảy ra nếu bạn không có đủ sắc tố melanin?

Di truyền xác định lượng melanin trong tóc, da và mắt của bạn. Nhưng có hai điều có thể xảy ra khi cơ thể bạn thiếu melanin:

1. Bệnh bạch biến

Bạch biến là một tình trạng tự miễn dịch xảy ra khi cơ thể không sản xuất đủ melanin. Điều này gây ra tình trạng thiếu sắc tố có thể xuất hiện dưới dạng các mảng trắng trên da hoặc tóc. 

2. Bệnh bạch tạng

Bạch tạng là tình trạng di truyền hiếm gặp xảy ra khi cơ thể không sản xuất đủ melanin. Điều này có thể xảy ra do giảm số lượng tế bào hắc tố hoặc giảm sản xuất melanin từ các melanosome.

Có nhiều loại bạch tạng khác nhau. Hầu hết gây ra tình trạng thiếu sắc tố ở da, tóc và mắt từ mức độ trung bình đến nghiêm trọng.

Tại sao sạm da có thể nguy hiểm?

Trong quá trình tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, các tia UV có hại từ ánh nắng mặt trời sẽ xuyên qua da và bắt đầu phá hủy DNA trong tế bào da. Để đối phó với tổn thương tế bào này, cơ thể cố gắng sản xuất nhiều melanin hơn để bảo vệ tế bào. Sự gia tăng sản xuất melanin này là nguyên nhân tạo ra màu da nâu rám nắng đặc trưng ở 1 số người. 

Tuy nhiên, một khi da bắt đầu rám nắng. Đây là dấu hiệu cho thấy tổn thương tế bào đã xảy ra. Lượng melanin được tạo ra thông qua quá trình rám nắng, cho dù là từ ánh nắng mặt trời hay bất kỳ sự tiếp xúc với tia UV nào khác, không đủ để bảo vệ các tế bào da khỏi bị tổn thương thêm. Theo thời gian, tổn thương tế bào này có thể dẫn đến ung thư da.

Tóm tắt

Melanin là một loại sắc tố tạo màu cho tóc, da và mắt ở người và động vật. Ngoài việc cung cấp sắc tố cho tế bào, melanin còn hấp thụ các tia UV có hại và bảo vệ tế bào da khỏi bị tổn thương do tiếp xúc với tia UV.

Mức độ melanin thường được xác định bởi di truyền, nhưng chúng có thể bị ảnh hưởng bởi các nguồn bên ngoài. Chẳng hạn như tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, hormone hoặc thậm chí tuổi tác.

Thông qua bài viết này, bạn đã tích luỹ thêm được phần nào kiến thức về melanin-sắc tố định hình màu da và màu tóc mỗi người.